Phân hữu cơ từ lâu đã được biết tới như là một nguồn dinh dưỡng không thể thiếu đối với mỗi loại cây trồng lâu năm hay là ngắn ngày, việc sử dụng các loại phân hóa học lâu năm khiến cho đất canh tác của bà con ngày càng bạc màu, thoái hóa nghiệm trọng.
Để có được một nguồn đất giàu chất dinh dưỡng, các loại vì sinh vật sống trong đất phát triển, cây trồng, hoa màu phát triển, chúng ta cần chuyển sang phân bón hữu cơ để giúp tăng năng xuất cây trồng lên tốt hơn.
Để hiểu rõ hơn về các loại phân bón hữu cơ , cũng như phân loại và lợi ích của phân bón hữu cơ đối vói cây trồng. Bà con nên lựa chọn loại phân bón hữu cơ phù hợp nhất đối với cây trồng của mình cũng như là có kế hoạch lâu dài chăm sóc cho khu vườn trở nên xanh tốt nhờ phân
1.Phân hữu cơ là gì?
Phân là một loại phân bón có chứa nhiều chất dinh dưỡng, đa, trung vi lượng dưới dạng hợp chất hữu cơ, được dùng trong canh tác và sản xuất nông nghiệp, phân ngày nay được sử dụng nhiều trong các trang trại trồng cây rau màu và cung cấp các sản phẩm sạch ra thị trường
Phân có nguồn gốc từ tàn dư thân lá, phụ phẩm từ sản xuất nông nghiệp, phân của các loài gia súc, gia cầm, thủy cầm, các loại bùn, than bùn, các chất hữu cơ thải từ sinh hoạt, nhà bếp, nhà máy sản xuất, thủy hải sản…. sau khi chế biến thì được gọi là phân
Khi sử dụng phân bón hữu cơ giúp cải tạo đất, tăng độ tơi xốp, độ phì nhiêu cho đất, thông qua việc cung cấp các chất cần thiết cho cây trồng, các chất hữu cơ, mùn, vi sinh vật có lợi cho đất, trả lại lượng hữu cơ vốn có của đất đã bị mất trước đó.
Phân bón hữu cơ có nguồn gốc rất đa dạng, nhưng được phân thành nhiều nhóm khác nhau, như: nhóm có nguồn gốc từ động vật, thực vật, vi sinh vật, sinh vật biển, hỗn hợp. Khi sử dụng phân bón hữu cơ là giải pháp bền vững cho nông nghiệp .
2.5 loại phân bón hữu cơ
2.1.Phân bón hữu cơ truyền thống
Phân bón hữu cơ truyền thống có nguồn gốc từ phân gia súc, gia cầm, phân xanh, tác thải, phụ phẩm từ sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản, thủy sản, đều được gọi chung là nguồn gốc của phân bón hữu cơ.
Các loại phân bón hữu cơ truyền thống có hiệu lực chậm, hàm lượng chất dinh dưỡng khá thấp, nhưng thời gian tồn tại lại tương đối khá dài, điều này dẩn tới sự tích ứng của cây trồng tốt hơn .
2.2.Phân chuồng hữu cơ
Phân chuồng hữu cơ có nguồn gốc từ phân, nước tiểu động vật, phân bắc và được sử dụng liên tục cho tới ngày nay, phân chuồng được ủ theo phương pháp truyền thống từ trước tới nay mà ông cha ta vẩn thường làm.
Ưu điểm phân chuồng:
Trong phân chuồng có chứa các chất dinh dưỡng khoáng đa, trung và vi lượng, bổ sung thêm các chất mùn, giúp cải tạo đất, giúp đất tơi xốp, tăng độ phì nhiêu và độ ổn định kết cấu đất, giúp bộ rễ của cây phát triển tốt hơn, hạn chế xói mòn đất, bạc màu đất và giúp cây xanh lâu hơn.
Nhược điểm của phân chuồng
Hàm lượng các chất dinh dưỡng có trong phân chuồng khá thấp nên khi bón phân thường phải bón với khối lượng lớn, chi phí cao, tốn nhiều công nhân cho việc bón phân
Khi bón phân chuồng nếu là phân chuồng tươi thì tiềm ẩn nhiều nguy cơ mầm bệnh phát triển như các loại vi khuẩn, virus, các bào tử nấm bệnh, kén côn trùng, hạt giống cỏ dại, làm ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng của cây trồng, ngoài ra với các loại vi khuẩn có hại cho con người cũng xuất hiện thêm như các loài trứng run sán, vi khuẩn tả làm ảnh hưởng tới sức khỏe của con người.
2.3.Phân xanh hữu cơ
Phân xanh có nguồn gốc từ thân và lá cây, lá cây tươi thường được ủ bằng cách vùi trong đất để bón cho cây trồng, điều này có ưu nhược điểm khác nhau.
Ưu điểm của phân xanh
Giúp cải tạo và bảo vệ đất đai giúp hạn chế xói mòn, tạo được độ tơi xốp cho đất
Nhược điểm của phân xanh
Sau quá trình vùi lấp lá cây trong đất giúp cho lá cây phân hủy, nhưng nguy cơ phát sinh từ các chất độc hại như lưu huỳnh, CH4, gây ra hiện tượng ngộ độc chất hữu cơ, hiệu quả của phân xanh cũng khá là chậm, thường sử dụng phân xanh làm phân bón lót là chính.
2.4.Phân rác hữu cơ
Khi sử dụng các loại rác ở xung quanh khu vực sống của bà con như các loại rơm dạ, lá, thân cây từ sản xuất nông nghiệp dư thừa, được sử dụng phương pháp truyền thống để tiến hành ủ và cho ra thành phẩm phân rác hữu cơ.
Ưu điểm phân rác
Phân rác giúp ổn định kết cấu đất, tăng độ tơi xốp trong đất, hạn chế tình trạng khô hạn, giúp giữ ẩm tốt trong đất, chống xói mòn cho cây trồng, tạo sự ổn định cho bộ rễ phát triển
Nhược điểm phân rác
Phân rác có hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, cách chế biến khá là mất nhiều thời gian và rất tốn công, tiềm ẩn lại nhiều mầm bệnh hoặc cỏ dại có sẳn trong cấy trồng nếu không chế biến kỹ thì khu ruộng sẽ có nhiều cỏ dại mọc hơn.
2.5.Phân hữu cơ than bùn
Than bùn là loại phân bón thường không được bón trực tiếp cho cây trồng, phải trải qua quá trình chế biển kỹ lượng thì mới dùng được cho cây trồng
Ưu điểm than bùn
Than bùn có tác dụng rất tốt trong việc bón cải tạo, giúp tăng độ phì nhiêu và độ hữu cơ cho đất giúp cây trồng sinh trưởng ổn định hơn.
Nhược điểm than bùn
Trong than bùn cũng có hàm lượng chất khá thấp, cách chế biến than bùn khá là cầu kỳ , cần sử dụng khối lượng phân lớn mới có hiệu quả cao và gây tốn chi phí và công sức của bà con.
3.Tổng hợp 4 loại Phân bón hữu cơ nông nghiệp
Phân bón hữu cơ nông nghiệp được chế biến từ các chất hữu cơ với khối lượng cực kỳ lớn lên tới hàng trăm ngàn tấn, với việc áp dụng khoa học công nghiệp để tạo ra lượng phân bón có chất lượng tốt hơn, hàm lượng chất dinh dưỡng cao hơn so với các loại nguyên liệu đầu vào và các loại phân bón hữu cơ truyền thống mà bà con vẩn thường sử dụng.
Trong phân bón hữu cơ nông nghiệp được chia thành nhiều nhóm nhỏ như:
3.1.Phân bón vi sinh
Phân bón vi sinh thường chứa từ một đến rất nhiều loại vi sinh vật hữu ích đối với cây trồng như, vi sinh vật phân giải hữu cơ, vi sinh vật ký sinh, vi sinh vật cố định cạm, vi sinh vật phân hủy xen lulo, vi sinh vật đối kháng và còn rất rất nhiều vi sinh vật có lợi cho cây trồng.
Ưu điểm của phân bón vi sinh
Phân bón vi sinh giúp thúc đẩy hệ vi sinh vậy có trong đất phát triển, giúp hỗ trợ phân hủy các chất khó hấp thu sang dạng dễ dàng hấp thu, chúng tổng hợp các chất dinh dưỡng cho cây trồng, chủ yếu là đạm, nhằm ngăn chặn các mầm bệnh, bệnh tồn tại trong đất, giúp cây trồng hấp thụ nhanh hơn các loại chất dinh dưỡng có sẳn.
Nhược điểm phân vi sinh
Phân bón vi sinh chỉ cung cấp một trong nhiều loại các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng, chúng chỉ cung cấp một lượng vừa phải các dưỡng chất cho cây trồng.
Với mỗi loại phân vi sinh khác nhau đều chỉ phù hợp với một nhóm cây trồng khác nhau, vì vậy mà trên thị trường có nhiều loại phân vi sinh khác nhau cung cấp cho nhiều loại cây trồng khác nhau, và chúng đều có hạn sử dụng riêng.
Mỗi loại vi sinh vật thường phải dùng chất hữu cơ làm thức ăn để có thể phát triển được nên khi bà con bón lượng phân bón hữu cơ vừa đủ để làm thức ăn cho vi sinh vật vì vậy sẽ tốn thêm một khoản chi phí khác để bón
3.2.Phân bón hữu cơ sinh học
trên thị trường khi nói tới phân bón hữu cơ sinh học được chế biến từ nhiều loại nguyên liệu hữu cơ khác nhau, được xử lý và pha trộn bằng cách lên mem với sự cộng thêm của nhiều loài vi sinh vật có lợi để giúp cân bằng , làm tăng hàm lượng các chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng, thành phần trong phân sinh học có chứa tới 22% là các chất hữu cơ có lợi cho vi sinh vật và cây trồng
Ưu điểm phân hữu cơ sinh học
hữu cơ sinh học có thể được dùng cho tất cả các giai đoạn của cây trồng như bón lót, bón thúc, bón nuôi quả và bón cho nhiều giai đoạn khác của cây.
hữu cơ sinh học cung cấp một cách cân đối và đầy đủ các dưỡng chất khoáng cần thiết cho cây trồng sinh trưởng, khỏe mạnh , giúp tăng năng xuất và chất lượng nông sản, giúp bà con có một vụ mùa bội thu
hữu cơ sinh học thường bổ sung một lượng lớn các chất mùn, humin… giúp cải tạo các đặc tính sinh học, hóa học, vật lý của đất, giúp ngăn chặn tình trạng xói mòn của đất và hạn chế rửa trôi các chất dinh dưỡng có trong đất.
hữu cơ vi sinh giúp thúc đẩy hệ sinh vật có trong đất phát triển, từ đó có thể khống chế các mầm bệnh có trong đất, cung cấp các chất kháng sinh làm tăng sức đề kháng của cây, giúp cây chống chịu với sâu bệnh và thời tiết khắc nghiệt
Nhược điểm phân hữu cơ sinh học
Phân bón hữu cơ sinh học được biết đến là có khá nhiều tác dụng đối với cây trồng, tuy nhiên chúng lại có mức giá khá là cao so với các loại phân bón khác, giá cao nhưng chất lượng lại khá tốt, giúp tăng năng xuất và chất lượng nông sản từ đó tăng hiệu quả kinh tế và thu nhập cho bà con.
3.3.Phân bón hữu cơ vi sinh
Đây được xem là loại phân bón được chế biến theo quy trình công nghiệp với nhiều loại nguyên liệu hữu cơ khác nhau được chộn đều với nhau theo tỉ lệ nhất định, được lên men từ nhiều loài chủng vi sinh vật có lợi cho cây trồng, có chứa các bào tử sống, hàm lượng hữu cơ chỉ đạt 15%.
Ưu điểm phân hữu cơ vi sinh
Phân vi sinh thường được bổ sung nhiều dưỡng chất khoáng đa , trung, vi lượng cho cây trồng, giúp tăng độ tơi xốp, độ phì nhiêu cho đất. Cung cấp một lượng vi sinh vật giúp phân giải các chất khó có thể hấp thu thành các chất dễ dàng hấp thu cho cây trồng
Giúp ức chế, kìm hãm các mầm bệnh có trong đất, ngăn không cho chúng phát triển, giúp gia tăng sức đề kháng cho cây, không gây độc hại, không gây ô nhiễm môi trường, cực kỳ an toàn với con người và vi sinh vật có ích
Nhược điểm phân hữu cơ vi sinh
hữu cơ vi sinh có các thành phần hữu cơ thấp hơn các loại phân bón hữu cơ sinh học vi vậy mà sau một quá trình sử dụng lâu dài dần mất đi tính hiệu quả.
3.4.Phân bón hữu cơ khoáng
Đây được xem là một loại phân bón hữ cơ có thể phối trộn thêm các nguyên tố khoáng vô cơ gồm: N,P.K, và đây có chứa ít nhất 15% thành hữu cơ, từ 8-18%, tổng các chất vô cơ đều có.
Ưu điểm phân hữu cơ khoáng
Là loại phân có chứa hàm lượng dưỡng chất khoáng rất cao
Nhược điểm phân hữu cơ khoáng
Khi sử dụng lâu dài sẽ không tốt cho đất và các hệ vi sinh vật có trong đất, sẽ làm đất bị chai lỳ, dẩn tới các cây trồng khác khó phát triển.
4.Tổng hợp 9 tác dụng phân bón hữu cơ
khi nói tới các phương pháp chế biến phân bón hữu cơ thì có thể được chia làm 2 loại khác nhau, từ chế biến thô sơ và chế biến công nghệ
Chế biến thô thơ: đây được xem là phương pháp từ xa xưa truyền lại cho tới ngày nay, có thể thực hiện trực tiếp tại nhà, phương pháp này áp dụng cho các loại phân như: phân chuồng, phân xanh, phân rác, than bùn và loại chất thải từ chế biến nông nghiệp, thủy hải sản.
Chế biến công nghệ vi sinh: đây được xem là công nghệ hoàn toàn mới, sử dụng các vi sinh vật để chế biến phân, phương pháo thường áp dụng với các nguồn hữu cơ ít vi sinh vật như các loại rác thải đô thị, than bùn, các chất hữu cơ khó phân hủy như các loại bột gỗ, vỏ hạt, vỏ trấu, thân cây, sau khi phân hủy thì được gọi chung là phân hữ cơ sinh học.
4.1.Công dụng của phân hữu cơ
Phân có rất nhiều tác dụng đối với cây trồng , việc sử dụng làm sao cho hợp lý là điều được nhiều người đánh giá hiệu quả khi sử dụng phân để giúp cây trồng sinh trưởng và phát triển tốt hơn. Sau đây sẽ là công dụng tuyệt vời mà mang đến cho cây trồng.
4.2.Phân hữu cơ cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cho cây trồng
Phân bón hữu cơ cung cấp các nguyên tố vi , trung lượng cho cây ở dạng hấp thu được, giúp cây trồng phát triển cân đối.
Sử dụng phân bón hữu cơ giúp các chất dinh dưỡng được phân bố chậm dã từ đó mà cây trồng hấp thụ vừa đủ trong quá trình phát triển lâu dài và đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng trong suốt thời gian sinh trưởng của cây.
có nhiều các loại phân bón hữ cơ như: phân vi sinh vật phân giải lân, cố định đạm, khi dùng ở điều kiện môi trường khác nhau sẽ giúp cho hệ sinh vật phát triển, giúp cây trồng phát triển tốt hơn.
4.3.Phân bón hữu cơ giúp cây trồng phát triển ổn định
Khi sử dụng phân bón hữu cơ sẽ giúp phân hủy các chất mùn có chứa axit hữu cơ có trong đất, giúp kích thích bộ rễ phát triển của cây, bộ rể sẽ dễ hấp thụ các chất dinh dưỡng hơn.
4.4.Phân bón hữu cơ giúp tăng chất lượng nông sản
Phân bón hữu cơ giúp cây trồng có chất lượng cao hơn so với các phân bón vô cơ, và các chất độc hai sẽ ít hơn và ít tồn dư hóa chất trong nông sản.phân bón hữu có có đầy đủ các chất dinh dưỡng và hệ vi sinh vật hữu ích cần thiết trong quá trình phát triển của cây , hạn chế tối đa việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật.
4.5.Phân bón hữu cơ giúp tăng hàm lượng dinh dưỡng, cung cấp chất mùn cho đất
Phân bón hữu cơ giúp phân giải hình thành chất mùn, tăng sự kết dính của đất, giúp đất trở nên tơi xốp hơn, thông thoáng hơn và tăng khả năng giữ chất dinh dưỡng trong đất tốt hơn, tạo môi trường thuận lợi cho vi sinh vật phát triển.
4.6.Phân hữu cơ giúp hạn chế sự xói mòn đất
Các chất hữu cơ có trong đất sẽ giúp cho cây trồng phát triển, đóng vai trò quan trọng trong việc làm giảm sự xói mòn, rửa trôi các chất dinh dưỡng trong đất , ngoài ra khi các chất mùn có trong phân còn giúp tính năng ổn định kết cấu đất, do đó đất được bảo vệ cấu trúc đất và hạn chế việc xói mòn của đất.
4.7.Phân bón hữu cơ giúp cải tạo đất trồng
Phân bón hữu cơ còn góp phần quan trọng trong việc cải tạo đất trồng, đặc biệt là đối với đất bạc màu, đất cát, với cơ chế tác động đến cấu trúc đất giúp cải thiện các đặc tính của đất. Khi sử dụng phân bón hữu cơ giúp cải thiện năng xuất nông nghiệp và chất lượng nông sản cho bà con.
4.8.Phân bón hữu cơ giúp bảo vệ môi trường
Thay vì sử dụng các loại phân vón vô cơ có nhiều chất độc hại cho đất khó phân hủy trong môi trường tự nhiên thì phân bón hữu cơ lại có thể phân hủy hầu hết các chất trong điều kiện thông thường.
Phân bón hữu cơ làm tăng kết cấu của đất, giúp đất trở thành một máy lọc hiệu quả hơn, lọc các chất độc hại có trong nước và đất rồi phân hủy trở thành các chất hữu ích hơn cho đất.
4.9.Phân bón hữu cơ giúp cây trồng năng xuất hơn
Khí ử dụng phân bón hữu cơ thường xuyên hơn sẽ làm cho nông sản của bà con có giá trị hơn và tươi, lâu bền hơn, hàm lượng dinh dưỡng có trong nông sản cũng tốt hơn. Để bảo vệ môi trường, chất lượng đất và sức khỏe, hãy sử dụng phân nhiều hơn.
